Najważniejsze informacje:
- Rozmiar okapu musi być dopasowany do szerokości płyty grzewczej – nie może być od niej węższy
- Wydajność okapu powinna pozwalać na przefiltrowanie powietrza w kuchni 6-12 razy na godzinę
- Stal nierdzewna i szkło hartowane to najtrwalsze i najłatwiejsze w utrzymaniu materiały
- Okap może pracować w trybie wyciągu (usuwanie powietrza na zewnątrz) lub recyrkulacji (oczyszczanie i zwrot do kuchni)
- Ceny wahają się od kilkuset złotych za modele podstawowe do kilku tysięcy za designerskie rozwiązania
Na skróty:
- Rodzaje okapów kuchennych
- Jak dobrać rozmiar okapu
- Wydajność i moc okapu
- Materiały wykonania
- Dopasowanie stylu do wnętrza
- Tryby pracy okapu
- Dodatkowe funkcje
- Ceny i budżet
- Na co zwrócić uwagę przy zakupie
Okap kuchenny to nie tylko urządzenie odpowiedzialne za usuwanie oparów i zapachów podczas gotowania. To również ważny element wystroju, który może znacząco wpłynąć na wygląd całej kuchni. Właściwy wybór okapu wymaga uwzględnienia wielu czynników – od wielkości i stylu wnętrza, przez potrzeby praktyczne, aż po dostępny budżet.
Rodzaje okapów kuchennych
Wybór odpowiedniego typu okapu zależy przede wszystkim od aranżacji kuchni i dostępnej przestrzeni. Każdy rodzaj ma swoje zalety i nadaje się do innych zastosowań.
Okapy podszafkowe to najpopularniejsze rozwiązanie w małych kuchniach. Montuje się je bezpośrednio pod szafką wiszącej nad płytą grzewczą. Zajmują niewiele miejsca i są stosunkowo niedrogie. Ich główną zaletą jest dyskretność – nie dominują w aranżacji wnętrza.
Okapy kominowe montuje się na ścianie nad płytą. Charakteryzują się dekoracyjnym kominem, który prowadzi do sufitu. Te modele często stają się centralnym punktem kuchni i mogą pełnić funkcję dekoracyjną. Sprawdzają się szczególnie w większych kuchniach, gdzie jest więcej miejsca na efektowne rozwiązania.
Okapy wyspowe przeznaczone są do kuchni z wyspą kuchenną. Mocuje się je do sufitu bezpośrednio nad płytą znajdującą się na wyspie. Ze względu na swoją eksponowaną pozycję często mają designerski wygląd i mogą kosztować więcej niż inne typy.
Okapy teleskopowe to rozwiązanie dla osób ceniących minimalizm. Ukrywają się w szafce i wysuwają się tylko podczas użytkowania. Po zakończeniu gotowania chowają się z powrotem, pozostając praktycznie niewidoczne.
Wkłady do zabudowy są całkowicie ukryte w szafce kuchennej. Widoczny pozostaje tylko panel sterujący. To rozwiązanie dla osób, które chcą zachować spójny wygląd frontu meblowego.
Jak dobrać rozmiar okapu
Szerokość okapu nie może być mniejsza od szerokości płyty grzewczej – to podstawowa zasada. W przeciwnym razie część oparów będzie uchodziła poza zasięg urządzenia.
Najpopularniejsze są modele o szerokości 60 cm, które pasują do standardowych płyt kuchennych. Dostępne są jednak okapy od 40 cm (do małych kuchenek) do nawet 120 cm (do dużych płyt profesjonalnych).
Jeśli masz płytę o szerokości 77 cm, warto wybrać okap o szerokości minimum 80 cm. Okap może być szerszy od płyty – zwiększy to jego skuteczność w wychwytywaniu oparów.
Wysokość montażu również ma znaczenie. Okap powinien być zamontowany na wysokości 65-75 cm nad płytą gazową i 55-65 cm nad płytą indukcyjną lub elektryczną. Zbyt nisko zamontowany okap będzie przeszkadzać podczas gotowania, zbyt wysoko – straci na skuteczności.
Wydajność i moc okapu
Wydajność to jeden z najważniejszych parametrów przy wyborze okapu. Określa się ją w metrach sześciennych na godzinę (m³/h) i oznacza ilość powietrza, jaką urządzenie może przetworzyć w ciągu godziny.
Dobrze dobrany okap powinien przefiltrować całe powietrze w kuchni 6-12 razy na godzinę, w zależności od wybranego biegu pracy. Do obliczeń potrzebna jest kubatura pomieszczenia (powierzchnia × wysokość).
Jeśli kuchnia jest połączona z salonem, należy uwzględnić kubaturę całej przestrzeni. W przypadku kuchni otwartej warto wybrać okap o większej wydajności, gdyż opary mogą rozprzestrzeniać się na większym obszarze.
Przykład: kuchnia o powierzchni 12 m² i wysokości 2,5 m ma kubaturę 30 m³. Okap o wydajności 300 m³/h przetworzy powietrze 10 razy na godzinę, co jest optymalnym rezultatem.
Materiały wykonania
Materiał, z którego wykonany jest okap, wpływa na jego trwałość, wygląd i łatwość czyszczenia.
Stal nierdzewna to najpopularniejszy wybór. Rozróżniamy stal inox, chromoniklową i kwasoodporną. Wszystkie są odporne na uszkodzenia mechaniczne i łatwe w pielęgnacji. Stal nierdzewna dobrze znosi kontakt z parą wodną i tłuszczami.
Szkło hartowane często łączy się ze stalą nierdzewną. Dostępne jest w kolorze białym lub czarnym. Szkło hartowane zapewnia nowoczesny wygląd i jest bardzo łatwe w czyszczeniu – wystarczy przetrzeć je wilgotną ściereczką.
Niektóre okapy mają elementy z tworzywa sztucznego lub aluminium. Te materiały są tańsze, ale mniej trwałe i mogą się przebarwiać pod wpływem wysokiej temperatury i oparów tłuszczowych.
Dopasowanie stylu do wnętrza
Okap powinien harmonizować z wystrojem kuchni. Nieprzemyślany wybór może zaburzyć spójność aranżacji.
Do nowoczesnych kuchni najlepiej pasują modele ze szkłem i stalą nierdzewną. Linie są proste, a kolory neutralne – czarny, biały, stalowy. Okapy wyspowe o minimalistycznym designie mogą stać się ozdobą takiego wnętrza.
Klasyczne kuchnie wymagają bardziej tradycyjnego podejścia. Sprawdzi się stal matowa lub satynowa, która nie jest tak błyszcząca jak inox. Okapy kominowe z dekoracyjnymi elementami będą tu odpowiednie.
W kuchniach rustykalnych można postawić na okapy przypominające tradycyjne kominki. Niektóre modele mają drewniane akcenty lub imitują wygląd cegły.
Okapy podszafkowe i teleskopowe są bardziej dyskretne i nie wpływają znacząco na wygląd wnętrza. To dobry wybór, gdy chcemy, aby okap był praktycznie niewidoczny.
Tryby pracy okapu
Okapy mogą pracować w dwóch podstawowych trybach, co ma duży wpływ na skuteczność i możliwości instalacji.
Tryb wyciągu polega na usuwaniu powietrza na zewnątrz budynku. Wymaga podłączenia do kanału wentylacyjnego lub wyprowadzenia przewodu przez ścianę na zewnątrz. To najskuteczniejszy sposób usuwania oparów i zapachów z kuchni.
Tryb recyrkulacji (pochłaniacz) oczyszcza powietrze przez system filtrów i zwraca je do pomieszczenia. To rozwiązanie dla mieszkań, gdzie nie ma możliwości podłączenia do wentylacji zewnętrznej. Jest mniej skuteczne niż tryb wyciągu, ale nadal znacznie poprawia jakość powietrza w kuchni.
Wiele nowoczesnych okapów może pracować w obu trybach. Dzięki temu masz elastyczność w wyborze sposobu instalacji. Pamiętaj jednak, że praca w trybie recyrkulacji wymaga regularnej wymiany filtrów węglowych.
Dodatkowe funkcje
Nowoczesne okapy oferują wiele funkcji, które zwiększają komfort użytkowania.
Poziom hałasu to ważny parametr, szczególnie w kuchniach otwartych. Najcichsze modele pracują na poziomie 40-50 dB. Im niższy poziom hałasu, tym komfortniejsze użytkowanie.
Oświetlenie LED to praktyczna funkcja, która doświetla powierzchnię roboczą. Nowoczesne diody LED są energooszczędne i mają długi czas życia.
Sterowanie dotykowe lub zdalne ułatwia obsługę okapu. Niektóre modele można kontrolować za pomocą aplikacji mobilnej.
Wskaźniki zużycia filtrów informują o konieczności czyszczenia lub wymiany filtrów. To pomaga utrzymać okap w dobrym stanie technicznym.
Timer pozwala na automatyczne wyłączenie okapu po określonym czasie. Funkcja przydatna, gdy zapominamy wyłączyć urządzenie po gotowaniu.
Ceny i budżet
Ceny okapów są bardzo zróżnicowane i zależą od typu, wielkości, marki i dodatkowych funkcji.
Najtańsze są okapy podszafkowe i teleskopowe – można je kupić już za kilkaset złotych. To dobry wybór przy ograniczonym budżecie lub do małych kuchni.
Okapy kominowe kosztują średnio 800-2000 złotych, w zależności od wielkości i wyposażenia.
Okapy wyspowe należą do najdroższych. Podstawowe modele kosztują około 1500-3000 złotych, ale designerskie rozwiązania mogą kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Wysokiej klasy modele z zaawansowanymi funkcjami, jak automatyczne sterowanie czy bardzo wysoka wydajność, mogą kosztować kilka tysięcy złotych niezależnie od typu.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie
Przed zakupem warto sprawdzić kilka praktycznych aspektów, które wpłyną na komfort użytkowania przez lata.
Łatwość czyszczenia to kluczowa kwestia. Sprawdź, czy masz łatwy dostęp do filtrów i czy można je myć w zmywarce. Powierzchnie okapu powinny być gładkie, bez trudno dostępnych zagłębień.
Dostępność filtrów wymiennych i ich cena to ważne informacje. Niektóre modele wymagają specjalnych filtrów, które mogą być drogie lub trudno dostępne.
Serwis gwarancyjny producenta również ma znaczenie. Sprawdź, czy w Twojej okolicy jest autoryzowany serwis i jaki jest zakres gwarancji.
Sposób montażu może wymagać profesjonalnej instalacji, szczególnie w przypadku okapów wyspowych czy kominowych. Uwzględnij ten koszt w budżecie.
Dobrze dobrany okap służyć będzie przez wiele lat, dlatego warto poświęcić czas na przemyślany wybór. Pamiętaj, że najdroższy model nie zawsze będzie najlepszy dla Twoich potrzeb – ważne jest znalezienie optymalnego połączenia funkcjonalności, estetyki i ceny.
